Ngày nay không chỉ còn lý do thời tiết thay đổi thất thường nữa mà thêm cả ô nhiễm không khí báo động đều là những điều kiện thuận lợi để các bệnh hô hấp bùng phát đối với cả người lớn và trẻ em.
Môi trường sống ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, tỷ lệ người bị bệnh liên quan đến hệ hô hấp ngày càng nhiều hơn ở người lớn và các em nhỏ.
Tình trạng ô nhiễm không khí của Việt Nam hiện nay có những thời điểm rất đáng báo động. Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường, thống kê trung bình năm cho thấy, hàm lượng bụi trong không khí tăng hơn so với Quy chuẩn Việt Nam.
70% nguồn ô nhiễm là do khí thải từ các phương tiện giao thông. Ngoài ra, các nhà máy, xí nghiệp, các hoạt động hằng ngày đều thải ra chất độc, chất gây ô nhiễm. Riêng ô nhiễm bụi hiện nay Việt Nam tiếp tục duy trì ở mức độ cao dẫn đến trung bình mỗi năm có hàng chục ngàn người mắc các bệnh liên quan đến hô hấp do chất lượng không khí suy giảm.
Theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia công bố tháng 7/2017, từ năm 2012 đến 2016, tổng các hạt bụi có đường kính khí động học dưới 100 micromet vượt ngưỡng cho phép 2-3 lần. Theo số liệu của Bộ Y tế cũng cho thấy, mỗi năm có hàng chục nghìn người mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp do ô nhiễm không khí.
Trong hệ hô hấp thì mũi là cơ quan tiếp xúc nhiều với môi trường bên ngoài. Theo đó, mũi thường bị viêm nhiễm không chỉ do sự thay đổi về thời tiết mà còn vì không khí ô nhiễm và khói bụi. Bất kể là trẻ em hay người lớn thì đều cần chú ý bảo vệ mũi khỏi sự tấn công của bụi bẩn và vi trùng từ không khí. Giữ cho mũi sạch sẽ sau một ngày dài tiếp xúc với khói bụi ngoài đường là điều cực kỳ cần thiết, không để cho vi khuẩn, bụi bẩn ở lại bên trong cửa ngõ này và tránh việc bùng phát thành ổ bệnh khi gặp thời điểm thuận lợi như số lượng vi khuẩn tăng cao, sức đề kháng yếu…
Theo các chuyên gia y tế, người dân cần hiểu rõ một số tác nhân gây bệnh để bảo vệ mũi - “cánh cửa” đầu tiên của hệ hô hấp. Bên cạnh bụi bặm, khói bụi do ô nhiễm không khí ngoài trời, một trong những “sát thủ” thầm lặng, và một tác nhân ít được nghĩ tới, bao gồm bụi ngay ở trong nhà cũng gây ra các triệu chứng liên quan đến các bệnh về hô hấp; Hơi bếp, nến thơm, điều hòa bật trong nhà hay các khu cao ốc văn phòng đều là nguồn thải ra loại bụi trong nhà này. Ngoài ra, khi thời tiết giao mùa, khí hậu thay đổi, đặc biệt là thời điểm chuyển giao giữa mùa nắng và mùa mưa rất dễ gây sổ mũi, nghẹt mũi.
Hiện nay sự quan tâm của cộng đồng về bệnh tai mũi họng là chưa đầy đủ và còn nhiều cách chăm sóc rất sai lầm. Bất kể là trẻ em hay người lớn, chúng ta đều không nên thiếu cẩn trọng trong việc bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp của mình vì hô hấp tốt mang lại sức khỏe tốt.
Nước ta không chỉ khí hậu nhiệt đới gió mùa mà cả ô nhiễm không khí luôn là mối lo ngại của người lớn khi trẻ em sức đề kháng yếu ớt rất dễ mẫn cảm.
Để phòng ngừa bệnh tai mũi họng, người lớn cần chú ý luôn ăn sạch, uống sạch và rửa mũi cũng như đánh răng hàng ngày để làm giảm số lần và mức độ viêm mũi, viêm xoang trong năm. Cần chú trọng tăng cường vệ sinh mũi hàng ngày, nên đeo khẩu trang khi đi đường, cần vệ sinh mũi bằng cách xịt mũi 2-3 lần mỗi ngày, sau khi tiếp xúc với khói bụi, bơi lội, trước khi ngủ.
Với trẻ em sức đề kháng yếu ớt, dễ mẫn cảm, các bậc phụ huynh cần cho trẻ ăn đầy đủ các dưỡng chất cần thiết, uống nhiều nước và tránh cho trẻ tiếp xúc với các môi trường bụi bặm và khói thuốc. Vào dịp thời tiết thay đổi nên giữ ấm cho trẻ. Đặc biệt, các bậc cha mẹ nên thường xuyên rèn luyện cho trẻ thói quen vệ sinh mũi hàng ngày là phương pháp hữu hiệu ngăn ngừa vi khuẩn có thể tấn công trẻ.
Việc vệ sinh mũi thường xuyên hàng ngày sẽ giúp chúng ta phòng tránh được một số bệnh như viêm mũi dị ứng, viêm xoang, cảm lạnh, cảm cúm, các bệnh do nhiễm siêu vi ở đường hô hấp trên…trong điều kiện không khí ô nhiễm nặng như hiện nay.
