Mùa mưa bão tháng bảy đọc bài thơ "Vu lan tình mẹ"

Thứ sáu - 16/08/2013 22:10

Liên tục mấy ngày vừa qua, trời đất phương nam cũng sụt sùi trong mùa mưa bão. Nỗi cám cảnh ai hoài đó khiến tâm hồn chúng ta luôn liên tưởng đến những thế giới xa xăm bên cạnh lòng đại hiếu của Tôn Giả Mục Kiền Liên.

Bất chợt, tìm thấy bài thơ “Vu Lan Tình Mẹ” của nhà thơ Huyền Lan. Dừng lại đọc; vẫn những câu từ tôn vinh người mẹ, tôn vinh lòng hiếu hạnh của Mục Kiền liên. Nhưng bài thơ sẽ không khiến tôi phài đọc hết khi “vấp phải” những câu:

Chắp tay lễ Mục Kiền Liên
Tấm gương hiếu hạnh đẹp miền đông phương
Từ trong tiềm thức thiêng liêng
Tim con réo gọi ân tình Tổ Tiên…(1)

Đúng vậy đó, ngày rằm tháng bảy, ngày Báo Hiếu Vu Lan và cũng là ngày Xá Tội Vong Nhân, vớn đã đi vào tiềm thức dân tộc Việt từ rất lâu. Phù hợp với khí hậu, phong tục tập quán , đã đi váo “lịch sinh hoạt” hàng năm trong ca dao như “Tháng sáu buôn nhãn bán trâm/ Tháng Bảy Ngày Rằm Xá Tội Vong Nhân”(2).

Với riêng  Ngày Vu Lan Báo Hiếu, về ý nghĩa ai cũng đã quá rõ, ngày đó nghiễm nhiên đã trở thành Ngày Của Mẹ của Việt Nam cũng rất lâu rồi. Nhưng ngày nay, trong một bộ phận giới trẻ, với những đợt du nhập  văn hóa phương tây, ngày Vu Lan Báo Hiếu dường như bị chia sớt và đồng hóa một cách vô hồn.

Không khó khăn lắm để tìm hiểu về lai lịch ra đời của Ngày Của Mẹ (Mother’ Day), Ngày Của Cha (Father’Day)…vầ không loại trừ Ngày Quốc Tế Phụ Nữ (8.3). Những ngày ấy nếu đem so sánh với ý nghĩa ngày Vu Lan Báo Hiếu thì tại sao chúng ta không tự hào ở đất nước mình , phong tục tập quán dân tộc mình từ lâu cũng đã có một Ngày Của Mẹ  chan chứa biết bao nhiêu ý nghĩa ca đẹp hơn gấp bội phần !

Xem ra căn bịnh vọng ngoại thời nào cũng có, nhất là khi nó được sự cổ xúy thâm độc của các thế lực xâm lược ngoại bang. Phong tục thờ Tổ Tiên bị khinh miệt, ý nghĩa con rồng cháu tiên bị chà đạp.vv..Cho nên khi đọc tới câu  “tấm gương Hiếu hạnh đẹp miền đông phương” và sâu xa , thâm túy hơn nửa là “Từ trong tiềm thức thiêng liêng/ Tim con réo gọi ân tình Tổ Tiên”. Có lẽ nhà thơ Huyền Lan trước hết đã không quên mình là một người của nòi giống Tiên rồng, biết thờ cúng Tổ Tiên và những giá trị tinh hoa,đạo đức người dân Việt, nên ngòi bút được thả ra những câu từ hết sức lung linh mà đỉnh đạt.

Bài thơ này đã được phổ nhạc(3), nhưng nếu không vì ý nghĩa sáng đẹp của nội dung bái thơ thì những nốt nhạc được phổ này sẽ không có được nhiều người thích. Với thể thơ sáu-tám, theo nhiều nhạc sĩ có kinh nghiệm, cho rằng sẽ rất dễ đi vào lối mòn chung chung, khó thoát ra được để có thể có một bài nhạc hay mà câu thơ không bị gọt xén.

Tất cả cho Ngày Báo Hiếu Vu Lan.

Chú Thích:

1 Con quỳ dưới ánh đạo vàng
Vu lan Tình Mẹ đậm đà thương yêu
Ly hương mấy nẽo sơn khê
Nhớ da diết nhớ lối về quê xưa
Mẹ ơi con trẻ tha phương
Xây tình viễn xứ phong sương tuổi đời
Đôi vai gánh võng rả rời
Bàn chân chai sạn thói đời nhục vinh
Từ trong tiềm thức thiêng liêng
Tim con réo gọi ân tình Tổ Tiên
Chấp tay lễ Mục Kiền Liên
Tấm gương hiếu hạnh đẹp miển đông phương
Vu Lan Tháng bảy ngát hương
Mênh mông tình mẹ tròn như trăng rằm
Đời con cách trở xa xăm
Nhưng tình thì lại rất gần mẹ ơi.
Câu kinh báo hiếu cao vời
Nghĩa ơn phật dạy bằng lời tâm kinh
Vua Lan tháng ân tình
Trái tim của mẹ dáng hình quê hương.

2 Tháng Giêng ăn tết ở nhà
Tháng Hai cờ bạc, tháng Ba hội hè
Tháng Tư đong đậu nếu chè
Ăn tết Đoan Ngọ trở về tháng Năm
Tháng Sáu buôn nhã bán trâm
Tháng Bày ngày rằm xá Tội Vong Nhân
Tháng Tám chơi đèn kéo quân
TRở về tháng Chín chung chân buôn hồng
Tháng mười buôn thóc bán bông
Tháng (mười) Một, Tháng Chạp nên côn hoàn toàn.

Tác giả bài viết: Dương Kim Thành