Bức chân dung...

Ông già hòan toàn mãn nguyện khi đứa con trai của mình trở thành một nhà sưu tập đầy kinh nghiệm. Cậu có đôi mắt tinh tường và sự phán đoán nhanh nhẹn trong kinh doanh khi giao dịch với các nhà sưu tầm thế giới đã làm cho người cha vô cùng tự hào.

Thế rồi một mùa đông, chiến tranh đã nhấn chìm tổ quốc và đứa con trai lên đường nhập ngũ. Chỉ sau một vài tuần lễ ngắn ngủi, người cha nhận được một bức điện: con trai ông đã mất tích trong một trận chiến. Nhà sưu tập thắc thỏm chờ đợi, e rằng sẽ không bao giờ gặp lại con trai của mình nữa. Vài ngày sau, nỗi lo sợ đã trở thành sự thật. Con trai ông đã hy sinh trong khi cố gắng đưa đồng đội đi cấp cứu.

Quẫn trí và cô đơn, ông già phải đối mặt với một mùa Giáng sinh trong nỗi thống khổ và buồn bã. Một mùa hạnh phúc mà ông mong ngóng con trai trở về để thăm bộ sưu tập của mình đã không còn nữa. Vào buổi sáng Giáng sinh, một tiếng gõ cửa đã đánh thức ông già u sầu. Bước ra cửa, những kiệt tác trên các bức tường chỉ gợi cho ông nhớ đến đứa con trai đã không trở về.

Khi ông mở cửa, một người lính chào ông với một gói lớn trong tay và tự giới thiệu: “Cháu là một người bạn của con trai bác”. Khi hai người bắt đầu nói chuyện, người lính đã kể rằng con trai ông chỉ nói một điều duy nhất về cha mình: đam mê nghệ thuật. “Cháu là họa sĩ, người lính nói, và cháu muốn tặng bác cái này”. Nhà sưu tập mở giấy gói ra thì thấy đó là bức chân dung con trai mình.

Cho dù thế giới chẳng bao giờ đoái hoài đến tác phẩm xoàng xĩnh như thế, thế nhưng bức chân dung vẫn thể hiện khuôn mặt của con trai ông từng đường nét. Choáng ngợp trong những tình cảm lẫn lộn ông già cảm ơn người lính và hứa sẽ treo bức tranh bên trên lò sưởi. Vài giờ sau khi người lính rời đi, ông già bắt đầu thực hiện lời hứa. Ðúng như ông nói, bức tranh được treo bên trên lò sưởi, bên cạnh những tác phẩm trị giá hàng ngàn đô la. Ông ngồi vào ghế và trải qua đêm Giáng sinh trong việc đăm đắm nhìn vào món quà ông vừa được tặng.

Từ đó, ông nhận ra rằng dù con ông đã không còn nữa nhưng cuộc sống của nó vẫn còn tồn tại dựa vào những gì ông đã từng cảm nhận. Ông biết được con trai mình đã từng cứu sống nhiều chiến binh bị thương trước khi một viên đạn nằm vĩnh viễn trong trái tim ân cần của nó. Câu chuyện về lòng dũng cảm của con trai đã làm cho người cha tự hào và vơi đi nỗi buồn. Bức chân dung của con trai trở thành vật sở hữu quí giá nhất lấn át hết tất cả bất kỳ sự quan tâm nào đến những kiệt tác thế giới khác. Ông tâm sự với người láng giềng về món quà quí giá nhất mà ông từng nhận.

Mùa xuân đến, ông già yếu hẳn và qua đời. Giới nghệ thuật biết rằng khi một nhà sưu tập qua đời và con trai ông cũng đã mất thì những kiệt tác kia sẽ được bán đấu giá. Thể theo ước nguyện của ông, tất cả sẽ được bán đấu giá vào ngày lễ Giáng Sinh, đó là ngày ông nhận được món quà tặng quí giá nhất. Ngày đó đã đến và các nhà sưu tập từ khắp thế giới tụ tập đến để trả mua một vài tác phẩm quí. Những ước mơ cũng đầy ắp trong ngày này, ai cũng mong muốn mình có được bộ sưu tập vĩ đại nhất.

Cuộc đấu giá bắt đầu với một bức tranh không có trong danh sách của bất kỳ viện bảo tàng nào. Ðó là bức tranh chân dung con trai nhà sưu tập. Người bán đấu giá rao mời. Căn phòng yên lặng

Không, người bán đấu giá trả lời, chúng tôi phải bán bức này đầu tiên. Bây giờ, ai sẽ nhận mua bức tranh cậu con trai này? Cuối cùng, một người bạn của ông già lên tiếng. Anh có bán giá với giá 10 đô la không? Tôi chỉ có chừng đó. Tôi biết thằng bé, vì thế tôi muốn có bức tranh này. Tôi chỉ có 10 đô la.

Người bán đấu giá trả lời: “