Gia tài thực thụ

Cuộc truy tìm những giá trị cho cuộc sống, cả vật chất lẫn tinh thần, cũng như sự mong muốn những giá trị đó được thừa nhận khiến cho con người luôn bận tâm đến những cái bên ngoài nhiều hơn, đấy là sự mong mỏi hoặc được sở hữu hoặc được biết đến. 

Chính sự mong muốn này làm cho bạn nghĩ rằng những gì kiếm được từ bên ngoài là gia tài của riêng mình nhưng sự thật thì lại không như thế! Vì lẽ, không ai có thể chối bỏ rằng gia tài của mình là sản phẩm do mình làm ra, và rằng nó bao giờ cũng là một phần trong đời sống của mình. Thế nhưng trên thực tế chúng ta không có cái gì có thể bảo đảm rằng thế giới vật chất của mình sẽ tồn tại một cách chắc chắn và lâu dài; hôm nay nó ở trong tay mình, ngày mai nó có thể ở trong tay của người khác. 

Vả lại, trong liên hệ với đời sống hạnh phúc, nếu bạn lấy hạnh phúc làm lẽ sống của đời mình, thì tất yếu gia tài của bạn hay nói khác đi là những gì bạn sở hữu phải phụng sự cho hạnh phúc của bạn, bất kể sự phụng hiến đó nằm trong ý nghĩa tự thân hay tha nhân. Một gia tài mà không đem lại hạnh phúc thì đấy không phải là gia tài có ý nghĩa và chắc chắn sẽ không ai muốn rằng gia tài của mình là như thế! 

Quả thật, gia tài bên ngoài là cái gì đó rất mong manh. Trong khi đó, những gì bạn cưu mang bên trong tâm của mình thì không ai có thể lấy đi được, bất kể lúc nào và ở đâu. Do vậy những gì được cất chứa và tiềm ẩn ở bên trong tâm của bạn mới chính là gia tài thực thụ.

Thật vậy, cái tâm của con người có một tiềm năng vô hạn, nó có thể tạo ra tình yêu, tiền tài, danh vọng, quyền lực, hạnh phúc, đau khổ v.v... Chính cái tâm của bạn là yếu tố quyết định làm nên cuộc sống của bạn chứ không phải là những gì xảy đến cho bạn trong cuộc đời này làm nên điều đó. Ngay cả đối với những vấn đề tha thiết nhất của con người như hạnh phúc và khổ đau, cũng đều do cái tâm của mình quyết định. 

Do vậy, bất kỳ khi nào tâm của mình lâm vào tình trạng khủng hoảng thì hoàn cảnh sống của mình cũng bị khủng hoảng theo; và lúc bấy giờ những thứ mà bạn nắm trong tay (của cải vật chất) tự nó không thể giải quyết những xung đột hay bế tắc trong cuộc sống của bạn được. Đấy là lý do mà chúng ta cần thiết phải chú trọng đến việc bảo dưỡng đời sống nội tâm của chính mình; vì khi tâm được bình an thì hoàn cảnh sống của mình mới được bình an, dù rằng cuộc sống luôn luôn thay đổi, vô thường.

Mặt khác, cái tâm của con người là một kho tàng vĩ đại, nó có thể dung chứa tất cả những gì mà bạn đã một lần đi qua hay kinh nghiệm trong đời, từ thời thơ ấu cho đến tận bây giờ. Khả năng lưu trữ của tâm rất bền bỉ hơn cả sức tưởng tượng của bạn. Một chuyện có thể xảy ra đã hàng chục năm trước nhưng khi nhớ lại, bạn vẫn có thể cảm nhận như là chuyện mới vừa xảy ra; thậm chí, có đôi khi, sự cảm nhận này đem đến cho bạn những vui buồn và xúc động như thể là chuyện đang diễn ra trước mắt. 

Vì vậy, khả năng lưu trữ hay nói khác hơn là ký ức của bạn có một ảnh hưởng rất lớn cho đời sống hiện tại; nó âm thầm tác động đến những suy nghĩ và cách thức hành xử của bạn trong đời sống hàng ngày. Do đó, khi một ý tưởng xấu ác khởi lên trong tâm của bạn, thì chính bản thân bạn là người bị chi phối trước nhất. Rõ ràng, ở đây chính bạn chứ không ai khác là người thừa hưởng trực tiếp những gì mà bạn cưu mang trong nội tâm của mình.

Cũng như thể chất vật lý của con người, chúng ta tiêu thụ cái gì thì cái đó sẽ chuyển thành năng lượng máu huyết để nuôi dưỡng cơ thể. Khi ăn uống những chất bổ dưỡng tươi tốt thì cơ thể sẽ khỏe mạnh và trái lại ăn uống những thứ độc hại thì cơ thể tự nó sẽ phát sinh các loại bệnh tật. 

Tương tự như thế đối với nội tâm của bạn. Nếu trong tâm bạn dung chứa quá nhiều ý niệm, tư tưởng, hay suy nghĩ tiêu cực như giận dữ, thù hận, ganh ghét v.v... thì chính những ý niệm tiêu cực đó sẽ biến thành một trường năng lượng đen tối tiêu hủy mọi sức sống lành mạnh trong nội tâm của bạn. Nó sẽ trú ngụ ngay trên bề mặt của tâm, che khuất ánh sáng của tâm, đồng thời ngấm ngầm phá hủy mọi sự bình an sâu thẳm bên trong tâm. 

Trong tình trạng như thế, bạn cần phải nhận ra một sự thật đầy mâu thuẫn đó là mình đang mong muốn hạnh phúc, nhưng những gì mình dung chứa và nuôi dưỡng trong tâm lại là những thứ chống lại hạnh phúc và phá hủy hạnh phúc. Có thể bạn biết rất rõ điều đó, nhưng thói quen bám víu vào những suy nghĩ chiếm hữu, ganh ghét, hận thù v.v. đã nhiễm sâu vào tâm thức và con người của bạn rồi. Lúc bấy giờ, bạn vừa là nạn nhân của sự đau khổ lại vừa là thủ phạm gây ra đau khổ! 

Sống với thói quen nghiện ngập trong hơn thua, so bì, bạn đang ra sức vắt cạn nguồn sinh lực của chính mình! Mặc dù kẻ thù của bạn có thể chưa một lần hại bạn, nhưng sự giận dữ, hận thù của bạn đã từ lâu ngấm ngầm xâm hại đời sống nội tâm của bạn rồi; nói khác đi, nó đang làm tổn hại và từng bước tiêu hủy cái nền tảng hạnh phúc bên trong con người của bạn. Ngay cả khi bạn đã tiêu diệt kẻ thù rồi, thì ký ức sân hận và sự ăn năn về ký ức sân hận vẫn là những thứ mà chính bạn phải âm thầm cưu mang trong đời sống nội tâm của mình. 

Mọi sự thành công của bạn cho dù có lớn lao như thế nào đi nữa vẫn không đủ sức để xóa bỏ những đau đớn trong một ký ức đầy phiền não đắng cay.

Chính vì vậy, trên con đường tìm kiếm hạnh phúc, nếu bạn mong muốn xây dựng và bảo tồn gia tài bên ngoài thì bạn cũng phải quan tâm nuôi dưỡng cái gia tài bên trong, đời sống nội tâm của chính mình. 

Khi đời sống nội tâm của bạn được lành mạnh, sung túc thì cuộc sống bên ngoài cũng sẽ ảnh hưởng theo và ngày càng trở nên phong phú. Bạn sẽ không mất cái gì hết nếu bạn có một đời sống an lạc nội tại vững chãi; nhưng trái lại, bạn sẽ mất tất cả nếu đời sống nội tâm của chính bạn bị khô héo. Ở đây, kẻ hủy diệt gia tài hạnh phúc của bạn không ai khác hơn là cái tôi và sự ích kỷ của nó.