Dạy con hướng đến các thần tượng đạo đức

Thứ hai - 14/10/2013 18:57

Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi, gọi các Tỷ-kheo: Một tín nữ, này các Tỷ-kheo, chơn chánh khuyên dạy đứa con trai độc nhất, đáng yêu, đáng mến, sẽ khuyên dạy như sau:“Này con thân yêu, hãy giống như gia chủ Citta, hãy giống như Hattaka ở Alava”.

Các vị ấy, này các Tỷ-kheo, là cân lường, là mẫu mực cho các đệ tử cư sĩ của Ta, tức là gia chủ Hatthaka ở Alava.

“Này con thân yêu, nếu con xuất gia từ bỏ gia đình, sống không gia đình, này con thân yêu, hãy giống như Sàriputta và Moggalàna”.

Các vị ấy, này các Tỷ-kheo, là cân lường, là mẫu mực cho các đệ tử Tỷ-kheo của Ta, tức là Sàriputta và Moggalàna.

“Này con thân yêu, chớ để cho lợi đắc, cung kính, danh vọng chạm đến người, kẻ hữu học với tâm đầy nhiệt tình”.

Một tín nữ, này các Tỷ-kheo, chơn chánh khuyên dạy đứa con gái độc nhất, đáng yêu, đáng mến, sẽ khuyên dạy như sau:

“Này con thân yêu, hãy giống như nữ cư sĩ Khujjutarà và Velukandakiyà, mẹ của Nanda”.

Các vị ấy, này các Tỷ-kheo, là cân lường, là mẫu mực cho các đệ tử nữ cư sĩ của Ta, tức là nữ cư sĩ Khujjutarà và Velukandakiyà.

“Này con thân yêu, nếu con xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, này con thân yêu, hãy giống như Tỷ-kheo ni Khemà và Uppàlavanna”.

Các vị ấy, này các Tỷ-kheo, là cân lường, là mẫu mực cho các đệ tử Tỷ-kheo ni của Ta, tức là Tỷ-kheo ni Khemà và Uppàlavanna.

“Này con thân yêu, chớ để cho lợi đắc, cung kính, danh vọng chạm đến người, kẻ hữu học với tâm đầy nhiệt tình”.

(Kinh Tương Ưng Bộ II, chương 6, phẩm 3, phần Con trai- Con gái một).

SUY NGHIỆM:

Hầu hết các thiếu niên khi lớn lên đều xây dựng thần tượng cho riêng mình. Những ngôi sao ca nhạc, điện ảnh, thể thao… nổi tiếng thường là thần tượng của nhiều người hâm mộ trẻ tuổi hiện nay. Có không ít người hâm mộ thần tượng quá mức đến độ gần như điên dại (fan cuồng). Tuy nhiên, sự hâm mộ thần tượng này có xu hướng như một trào lưu, một thị hiếu hơn là sự ngưỡng mộ thật sự để học tập, phấn đấu và noi theo.

Thần tượng là những người nổi tiếng sớm, có tài năng, được các phương tiện truyền thông ngày nay hỗ trợ phù phép nên xây dựng hình ảnh trong lòng người hâm mộ khá chóng vánh. Nhưng về một phương diện khác, ngoài tài năng, chưa hẵn các thần tượng đã chuẩn mực về đạo đức. Nên thỉnh thoảng đó đây, truyền thông phanh phui một vài thần tượng dính xì-căng-đan khiến cho người hâm mộ nhiều phen thất vọng.

Thần tượng trong chừng mực nào đó có ảnh hưởng quan trọng đến nhân cách của người hâm mộ. Vì thế, xã hội cũng như các bậc cha mẹ cần xác định việc định hướng cho giới trẻ và con cái nhằm xây dựng các thần tượng về đạo đức là điều tối cần. Chúng ta đều lo lắng trước vấn nạn xuống cấp đạo đức của toàn xã hội nhưng không chú trọng hoặc thiếu quan tâm đến việc xây dựng thần tượng đạo đức để cho thế hệ trẻ học tập, ngưỡng mộ thì khó cứu vãn tình hình.

Những thần tượng anh hùng đấu tranh giải phóng dân tộc, anh hùng lao động sản xuất… trong xã hội có rất nhiều nhưng xem ra vẫn còn thưa thớt những thần tượng đạo đức như hiếu thảo, trung thực, vị tha… hoặc nếu có cũng chưa được quan tâm đúng mức. Dù tôn trọng các thần tượng của cá nhân nhưng nếu toàn xã hội biết hợp sức và có chủ trương rõ ràng trong việc xây dựng các thần tượng đạo đức, cổ xúy ca ngợi các hành vi đạo đức đồng thời kịch liệt phê phán các thói xấu, thậm chí nghiêm trị những người có hành vi phi đạo đức sẽ giúp cho giới trẻ định hình về các giá trị sống để phấn đấu và noi theo.

Thời Đức Phật còn tại thế, những vị đệ tử xuất gia cũng như tại gia tài trí và đức hạnh luôn được Thế Tôn ca ngợi giữa hội chúng nhằm khuyến khích các Phật tử noi theo. Các bậc phụ huynh Phật tử cần hướng dẫn con cái xem chư vị Thánh tăng như Tôn giả Mục Kiền Liên (Moggalàna), đệ nhất về lòng hiếu thảo; Tôn giả Xá Lợi Phất (Sàriputta), đệ nhất về trí tuệ… là những thần tượng cần ngưỡng mộ, học tập.

Khi những thanh thiếu niên có định hướng về thần tượng đúng đắn thì sẽ tự kiện toàn bản thân theo lối thiện lành. Nhờ vậy mà xã hội ngày càng nhiều người sống tốt, trung thực, thương người, hỉ xả, bao dung. Khi nhiều người sống biết tôn vinh và gìn giữ các chuẩn mực cũng như các giá trị đạo đức thì xã hội mới thật sự thịnh đạt, văn minh và hạnh phúc.

Tác giả bài viết: Thích Quảng Tánh