9 dấu hiệu nguy cơ của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là gì?

Là rối loạn về gan phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, gan nhiễm mỡ không do cồn (NAFLD) gây ra do sự tích tụ mỡ quá mức trong các tế bào gan, lượng mỡ chiếm khoảng 5-10% toàn bộ cơ quan.

Thông thường hấp thu quá nhiều cồn từ bia rượu là nguyên nhân ban đầu làm cho gan tích tụ mỡ nhưng người bị chứng NAFLD có thể không uống nhiều bia rượu. Khoảng 30% dân số Hoa Kỳ có bất ổn sức khỏe này. Và NAFLD là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong số các bệnh mãn tính trên toàn thế giới. Dù không gây phá hủy ngay lập tức nhưng bất ổn này dần phát triển thành bệnh gan nhiễm mỡ không do cồn (NASH), dẫn đến chai gan hay ung thư gan.

NAFLD là bệnh không có triệu chứng, tuy nhiên bạn có thể tham vấn bác sĩ khi có các biểu hiện như dưới đây. Khi đó, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bằng xét nghiệm máu, siêu âm bụng hay sinh thiết gan. Và nên nhớ rằng để phòng tránh hay giảm sự tiến triển xấu, bạn cần tránh các thói quen xấu âm thầm làm hư hại gan của mình.

1 - Thèm ăn quá mức

Dấu hiệu cảnh báo sớm đầu tiên của bệnh này là luôn cảm thấy thèm ăn. Bạn luôn cảm thấy đói bụng hoặc thèm ăn đồ ngọt. Các thói quen ăn uống này làm tăng thêm lượng mỡ đã và đang được tích tụ trong gan.

Hấp thu nhiều năng lượng từ các thực phẩm chứa nhiều đường hay tinh bột trong một thời gian dài sẽ đem lại những hệ lụy tiêu cực cho sức khỏe.

Các chuyên gia khuyên chúng ta nên kiểm soát việc ăn uống hàng ngày để theo dõi lượng đường và chất béo đưa vào cơ thể - đây là cách hữu hiệu giúp bảo vệ lá gan.

2 - Tích mỡ ở bụng

Người thừa cân có nguy cơ cao với NAFLD. Khi chỉ số khối cơ thể (BMI) tăng lên và người có BMI từ 30 lên 35, 40 thì nguy cơ mắc NAFLD càng cao. Mỡ vùng bụng càng dày thì tỉ lệ gan nhiễm mỡ ở tuổi trung niên càng cao, thậm chí là ở độ tuổi trẻ hơn.

3 - Có mức cholesterol cao

Mỡ máu cao (cả mức triglyceride hay cholesterol xấu LDL) có thể là dấu hiệu cho thấy có quá nhiều mỡ trong gan. Cholesterol mà chúng ta đo được trong máu chính là một sản phẩm của gan.

Gan sản xuất ra cholesterol và đưa vào tuần hoàn máu nhưng khi chúng ta ăn các thực phẩm có hàm lượng cao các chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa, gan sẽ phóng thích nhiều chất béo hơn và tăng mức cholesterol.

Hãy kiểm tra mức cholesterol thường xuyên để kiểm soát nguy cơ gan nhiễm mỡ.

4 - Bị tiểu đường

Nếu bạn bị tiểu đường thì cần kiểm tra xem có bị NAFLD hay không. Nghiên cứu gần đây của các chuyên gia UC-San Diego trên 100 người tiểu đường tuýp 2 không có dấu hiệu gan nhiễm mỡ (tất cả người tham gia đều được chụp MRI gan) cho thấy kết quả: Có đến 65% số người tham gia bị gan nhiễm mỡ mà không hề hay biết.

5 - Bị huyết áp cao

Các nhà khoa học Đức phân tích dữ liệu từ 3.000 cá nhân và phát hiện ra rằng người bị chứng NAFLD có gấp 3 lần nguy cơ bị tăng huyết áp so với người bình thường.

Kiểm soát huyết áp và giữ cho trái tim khỏe mạnh là điều đặc biệt quan trọng để giảm thiểu nguy cơ bệnh gan. Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người mắc chứng NAFLD.

6 - Tiền sử gia đình có người bị gan nhiễm mỡ

Các chuyên gia đã khảo sát 25 gia đình có bệnh sử chai gan tiến triển từ gan nhiễm mỡ không do cồn (NASH cirrhosis). Kết quả cho thấy nguy cơ rơi vào giai đoạn cuối của bệnh gan nhiễm mỡ không do cồn cao hơn 13 lần ở các thành viên gia đình có người bị bệnh này.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn đang nghiên cứu thêm để tìm bằng chứng xem có gene nào dẫn đến bệnh này hay không.

7 - Bạn luôn cảm thấy mệt mỏi

NAFLD không có biểu hiện thể chất nào cả và điều này làm bệnh khó phát hiện nếu không thực hiện các xét nghiệm máu hoặc sinh thiết gan.

Tuy nhiên, một khi bệnh tiến triển thành chai gan, bạn có thể bắt đầu có các dấu hiệu như mệt mỏi và cảm thấy ốm yếu.

Chai gan có thể dẫn đến ung thư gan nên bạn cần điều trị nếu thấy có bất ổn này cùng với các dấu hiệu nguy cơ nói trên.

8 - Đau ở vùng bụng trên

Đây cũng là dấu hiệu chỉ xuất hiện khi đã đến giai đoạn chai gan. Dịch bắt đầu tích lại trong bụng; nếu bị nhiễm trùng, bạn sẽ thấy đau bụng. Và dần sẽ cảm thấy mất khẩu vị, ăn uống không thấy ngon miệng.

9 - Hay mơ hồ, nhầm lẫn

Nhầm lẫn, hay mơ hồ có thể là dấu hiệu nghiêm trọng của các bất ổn về gan. Vì gan không thể chuyển hóa một cách hợp lý, các chất độc sẽ đi vào máu và đến não.

Nếu tình trạng mơ hồ và nhầm lẫn ngày càng xấu hơn hoặc dần cảm thấy mất phương hướng, bạn hãy đến gặp bác sĩ ngay.

Trần Trọng Hiếu
(theo Reader’s Digest)