Iana dos Reis Nunes mới 43 tuổi khi cô cảm thấy thứ gì đó giống như bong bóng trong bụng khi nằm nghiêng. Siêu âm phát hiện ra các đốm trên gan của cô nên cô phải xét nghiệm máu và nội soi.
“Có một khối u to bằng nắm tay nhưng vợ tôi không bị đau và không gặp vấn đề với việc đi tiêu”, Brendan Higgins, chồng cô, một nghệ sĩ sống ở thành phố New York (Mỹ), nhớ lại.
Vào thời điểm các bác sĩ chẩn đoán, ung thư đại trực tràng của Reis Nunes đã ở giai đoạn 4, di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể.
“Vợ tôi sinh con 15 tháng trước khi được chẩn đoán, vì vậy cô ấy đã phải xét nghiệm máu nhiều lần, được bác sĩ chăm sóc và siêu âm. Nhưng không có dấu hiệu của bất cứ điều gì”, anh Higgins nói.
Khi ung thư tấn công người trưởng thành dưới 50 tuổi, các bác sĩ gọi đó là trường hợp khởi phát sớm. Những ca ung thư ở nhóm tuổi này ngày càng trở nên phổ biến hơn.
Theo CNN, dữ liệu ung thư từ 44 quốc gia ghi nhận, tỷ lệ mắc ung thư khởi phát sớm đang tăng nhanh đối với đại trực tràng và 13 loại ung thư khác, nhiều loại trong số đó ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Sự gia tăng đang xảy ra ở không ít nước có thu nhập trung bình và cao.
Các tác giả của bài đánh giá giải thích, sự gia tăng số ca bệnh ở những người trẻ tuổi một phần do xét nghiệm chính xác hơn hơn đối với một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư tuyến giáp. Nhưng đồng tác giả Shuji Ogino, giáo sư bệnh học tại Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan, nhận định, đó không phải là lý do chủ đạo cho xu hướng này,
Giáo sư Ogino cho biết, sự gia tăng đột biến do một số yếu tố nguy cơ không lành mạnh có thể đang kết hợp với nhau, một số yếu tố đã được biết đến và một số cần được tìm hiểu thêm.
Ông lưu ý rằng nhiều nguy cơ đã được xác định như mối liên hệ giữa ung thư và béo phì, lười vận động, tiểu đường, rượu, hút thuốc, ô nhiễm môi trường, chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thêm đường, chưa kể làm việc theo ca và thiếu ngủ.
“Và có rất nhiều yếu tố nguy cơ không xác định, như chất gây ô nhiễm hoặc như phụ gia thực phẩm. Không ai biết”, Giáo sư Ogino nói.
Ogino cho rằng thực tế rất nhiều bệnh ung thư trong số này - 8 trong số 14 bệnh được nghiên cứu - liên quan đến hệ tiêu hóa cho thấy một vai trò lớn của chế độ ăn uống và vi khuẩn sống trong ruột của chúng ta.
Tiến sĩ Elizabeth Platz, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, đánh giá: “Tôi nghĩ đây là một phần quan trọng khi chỉ ra tỷ lệ phơi nhiễm ở độ tuổi trẻ, đang tạo ra ung thư khởi phát sớm hơn”.
Ví dụ như béo phì. Hiện nay, mọi người đang trở nên béo phì khi trẻ hơn, ngay cả khi còn nhỏ, vì vậy nguy cơ ung thư đang hình thành sớm hơn nhiều thập kỷ so với các thế hệ trước.
Sự bùng nổ ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi
Sự gia tăng của bệnh ung thư đại trực tràng khởi phát sớm - loại ung thư mà Reis Nunes mắc phải - đặc biệt nhanh.
Đánh giá của Giáo sư Ogino cho thấy trong những năm nghiên cứu, tỷ lệ gia tăng trung bình hằng năm của bệnh ung thư đại trực tràng ở thanh niên là khoảng 2% ở Mỹ, Australia, Canada, Pháp và Nhật Bản; gần 3% mỗi năm ở Anh, Scotland và xứ Wales. Ở Hàn Quốc và Ecuador, con số này là khoảng 5% mỗi năm.
"Con số có vẻ không lớn nhưng sẽ là một thay đổi lớn trong 10 hoặc 20 năm”, Giáo sư Ogino nói.