Nan giải đầu tiên mà chúng tôi cảm nhận được đáng tiếc lại chính từ sự đùn đẩy của Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Hà Nội khi ông Nguyễn Đức Hòa, Phó giám đốc Sở, người trực tiếp phụ trách những vấn đề liên quan đến di tích lịch sử, văn hóa… đã từ chối giải đáp những thông tin dư luận quan tâm bằng cách đẩy xuống cấp dưới là Ban Quản lý Di tích (QLDT) với lý do: “Ở dưới đó sẽ biết cụ thể hơn”.
Đáng buồn hơn nữa và thật không ngờ khi ông Nguyễn Doãn Tuân, Trưởng ban Quản lý Dự án (QLDA) đã trả lời qua điện thoại rằng: “Vấn đề này chúng tôi chẳng biết gì đâu”, mặc dù khi ấy, chúng tôi mới chỉ đề cập đến những phần việc nằm trong chức trách, nhiệm vụ của Ban QLDT.
Phải nói đi nói lại điều này thì cuối cùng ông Tuân mới chuyển máy cho một nhân viên tên Tùng và nói: “Chị này theo dõi trực tiếp từ đầu đến cuối nhiệm vụ này chắc sẽ biết cụ thể”. Nhưng vừa cầm máy chị dội cho chúng tôi “gáo nước lạnh” ấy là: “Chúng tôi không nắm (thông tin) cụ thể đâu, chị phải xuống quận (quận Ba Đình) mà hỏi…”.
Mới chỉ có đầu việc mà liên quan đúng chức trách, nhiệm vụ của họ đã khó khăn như vậy thế mới biết vì sao việc tu bổ, tôn tạo chùa Diên Hựu - Một Cột, một di tích lịch sử văn hóa, một danh thắng, biểu tượng cho mảnh đất nghìn năm văn hiến thủ đô lại chậm trễ, trì trệ đến tận bây giờ chưa thực hiện được những hạng mục chính mặc dù khởi nguồn đã có cách đây gần 10 năm sau khi sư trụ trì chùa có đơn đề nghị tu bổ, tôn tạo chùa lập tức do bị xuống cấp nghiêm trọng.
Ông Vũ Hữu Anh, tân Chủ tịch UBND Phường Đội Cấn mới cho biết: “Vì nằm trên địa bàn phường nên mỗi lần có đơn kiến nghị hoặc đề xuất tu bổ tôn tạo chùa Diên Hựu - Một Cột của sư trụ trì bao giờ cũng gửi UBND phường Đội Cấn. Sau khi nhận được đơn, lập tức phường xuống kiểm tra cũng như khảo sát thực tế để báo cáo đồng thời đề xuất những giải pháp thực hiện lên quận Ba Đình.
Tuy nhiên, ông Anh nhấn mạnh, vai trò của chính quyền địa phương chỉ giới hạn đến vậy, không thể hơn được. Đối với một di tích lịch sử, văn hóa như chùa Diên Hựu - Một Cột thì lại càng bó hẹp về quyền hạn, không thể thúc đẩy cũng như chủ động thực hiện việc tu bổ, tôn tạo chùa.
Nhiệm vụ chính của phường chỉ là giữ gìn an ninh trật tự, môi trường, cảnh quan cho chùa. Còn các nhiệm vụ khác, thuộc cơ quan có thẩm quyền cao hơn.
Còn Ban Quản lý Dự án quận Ba Đình, nơi trực tiếp triển khai việc tu bổ, tôn tạo Chùa Diên Hựu - Một Cột, sau khi xây dựng Đề cương: “Đề xuất và chấp thuận điều kiện bố trí kế hoạch chuẩn bị đầu tư” với số tiền dự tính 31 tỉ đồng cho ngôi chùa mang hình hoa sen và gần 1.000 năm tuổi ( 1049 – 2011) này đã tiến hành dự án đến đâu cũng như có thể đặt ra thời hạn và tiến độ nào trong việc tu bổ, tôn tạo để chống sự xuống cấp nghiêm trọng của chùa Diên Hựu – Một Cột?
Ông Vũ Kim Khánh, Phó giám đốc Ban QLDA cho biết, ngay sau khi báo chí đăng tải liên tục về sự xuống cấp của chùa Diên Hựu – Một Cột , trong đó có Báo Năng lượng mới với bài “Phải mặc áo mưa cho tượng Phật”, thì việc “hiện thực hóa” Dự án đang được thực hiện gấp rút hơn.
Ông Khánh đã nhiều lần khảo sát thực tế và bàn bạc với sư trụ trì về việc tu bổ, tôn tạo. Đồng thời, một cuộc họp quan trọng trong đó gồm những nhà văn hóa, sử học, kiến trúc, xây dựng, cơ quan quản lý… đã được tổ chức vào ngày 16/9, để thống nhất về việc tu bổ tôn tạo chùa và dự kiến chỉ sang tuần là cuộc hội thảo đầu tiên trong số 3 cuộc hội thảo diễn ra trước khi bắt tay vào tôn tạo chùa v.v… và v.v…
Tuy nhiên, có một điểm rất quan trọng, mà ông Khánh tránh đề cập đến ấy là mặc dù triển khai những việc như vậy nhưng yếu tố quan trọng nhất, là sự thông qua, phê duyệt dự án của quận Ba Đình. Trên trang bìa của Đề cương Dự án này có đề “Hà Nội, 5/2011”.
Như vậy, việc xây dựng Đề cương đã có từ tháng 5, nhưng đến nay, mặc dù đã trở thành vấn đề “nóng” của xã hội vậy mà Dự án vẫn chưa được phê duyệt. Trả lời câu hỏi vì sao có sự chậm trễ này, ông Khánh giải thích: “Vì cần có sự phê duyệt của nhiều cơ quan lắm”. Nhưng cụ thể là cơ quan nào thì ông Khánh không kể ra được.
Trong khi đó, ông lại cung cấp một chu trình duyệt Dự án: Ban QLDA rồi đến quận Ba Đình. Từ quận sẽ chuyển lên Ban QLDT thuộc Sở VH-TT&DL Hà Nội rồi chuyển lên lãnh đạo Sở. Sở sẽ tiếp tục gửi đến Cục Di sản và cuối cùng là Bộ VH-TT&DL.
Nếu Bộ đồng ý là thực hiện. Như vậy, hiện nay có thể hiểu, Dự án đang “mắc” ở quận. Vì theo thông tin mà chúng tôi có được thì Ban QLDT thuộc Sở VH-TT&DL vẫn chưa nhận được Đề cương tu bổ tôn tạo chùa Diên Hựu - Một Cột. Vậy tại sao dự án vẫn chưa được phê duyệt? Đó vẫn là câu hỏi lớn của dư luận?
Ông Khánh còn cho biết, ông rất lo lắng bởi để được thông qua ở các cấp trên nữa, Dự án sẽ còn trải qua “thăng trầm” vì những ý kiến mâu thuẫn của các nhà văn hóa, lịch sử, kiến trúc… Chắc chắn chuyện này sẽ xảy ra. Nên việc tu bổ, tôn tạo, chùa Diên Hựu - Một Cột còn gian nan lắm!
Ý kiến bạn đọc
Chùa Thành Lạng Sơn Diên Khánh Tự