Đường về “xóm tận khổ”
Nằm ẩn mình gần con sông Đáy, lâu nay xóm 8, ở xã Khánh Tiên, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình được nhiều người biết đến với tên gọi “xóm tâm thần”, “xóm điên”. Xóm 8 có bán kính chưa đến 550m, chỉ với khoảng 80 hộ dân nhưng hiện có tới 15 người bị tâm thần, chưa kể nhiều người đã chết hoặc bỏ đi đâu đó biệt tích.
Chỉ cách TP Ninh Bình khoảng gần 20 km, nhưng khung cảnh, cảnh vật ảm đạm bao trùm lên ngôi làng nghèo này. Trong những ngày đầu năm, bầu trời u ám và lác đác mấy hạt mưa phùn càng làm cho câu chuyện chúng tôi nghe trở nên rùng rợn và ám ảnh hơn.
Ngôi nhà xập xệ của bà Nguyễn Thị Thoi (73 tuổi), xóm 8, xã Khánh Tiên, huyện Yên Khánh (Ninh Bình). Thân già sức yếu nhưng bà Thoi hiện đang nuôi dưỡng 3 người bị bệnh tâm thần.
Người trong vùng đồn rằng xóm 8 này sợ lắm, có đến hàng chục người bị điên, già cũng có mà trẻ cũng có, có khi ở một nhà có đến hai thế hệ gồm cả mẹ và con cái cùng bị điên. Câu chuyện mở đầu với chúng tôi là tiếng thở dài than vãn đầy buồn bã của bà Nguyễn Thị Chính, Bí thư chi bộ xóm 8: “Xóm này đã nghèo nhất xã mà người điên thì cũng nhiều nhất xã. Bởi vậy, dân trong vùng bảo, ở xóm 8, ra đường là bắt gặp người điên ngay ấy chứ. Thật tội nghiệp, nhiều gia đình có đến 3, 4 người điên, cuộc sống của họ đắng cay, cơ cực và thực sự ám ảnh lắm...”.
Ở xóm 8, trong ngôi nhà xập xệ của bà Nguyễn Thị Thoi (73 tuổi) hiện đang nuôi dưỡng đến tận 3 người mắc bệnh tâm thần. Bà Thoi-người mẹ già ở cái tuổi 73 sức tàn lực kiệt như ngọn đèn mờ, như chuối chín cây đang bất lực khi chứng kiến các con bị tâm thần ngày đêm bỏ nhà đi lang bạt...
Nói về các con, người mẹ già không giấu được nước mắt sụt sùi nói tiếng được tiếng mất: “Sau khi cháu lớn có dấu hiệu mắc bệnh tâm thần, dù gia đình đã bán hết tài sản chạy chữa cho cô con gái cả khắp nơi nhưng không khỏi. Tưởng thiệt thòi chỉ đến với cháu lớn thôi, nhưng ai ngờ ông trời còn làm tội, tiếp sau đó 2 người con sau của tôi cũng lần lượt bị tâm thần. “
Bà Thoi khóc cạn nước mắt sau nhiều năm trời, ngậm ngùi kể về những người con không may mắn bị mắc bệnh tâm thần.
Trong 3 người con bị tâm thần của gia đình bà Thoi, người con lớn nhất năm nay 46 tuổi và người con út cũng sang tuổi 34 và cũng từng đấy năm bà Thoi vừa lao động vất vả lấy tiền nuôi các con, vừa ngày đêm trông coi đàn con ngờ nghệch. Và cũng bằng đấy năm, bà Thoi chưa được một phút nghỉ ngơi cho đúng một kiếp người.
“Tôi có 4 người con nhưng lại có đến 3 người bị mắc bệnh “tâm thần”, chúng chẳng đỡ đần được gì chỉ biết ăn rồi lại bỏ nhà đi bạt mạng. Ngày trước còn đi tìm về nhưng giờ tuổi đã cao cũng chẳng còn sức mà đi tìm chúng về nữa. Chúng muốn đi sao thì đi, về tới nhà thì mới biết chúng còn sống...”, bà Thoi mệt mỏi nói trong nước mắt.
Cách nhà bà Thoi không xa là trường hợp của gia đình bà Nguyễn Thị Đào, nhà có bốn mẹ con nhưng có 3 người bị mắc bệnh “tâm thần”, may mắn có một cậu con trai là bình thường. Hoàn cảnh của gia đình bà Đào cũng chẳng khá hơn gia đình bà Thoi, hết sức éo le. Bà Đào bị tâm thần từ bé không lấy chồng nhưng có 3 người con và hiện lại đang mắc bệnh hiểm nghèo, hoàn cảnh hết sức đáng thương.
Ông Nguyễn Văn Thạch (55 tuổi, ở xóm 8 đang khỏe mạnh nhưng đột nhiên mắc bệnh tâm thần đến nay đã hơn 30 năm.
Không riêng gì gia đình bà Thoi hay bà Đào mà ở xóm 8 này còn rất nhiều gia đình có người bị tâm thần hoàn cảnh bị tâm thần hết sức đáng thương. Nhiều người đang khỏe mạnh cũng đột nhiên mắc bệnh tâm thần khiến cho người bị tâm thần ở cái xóm nghèo này ngày càng nhiều lên...
Xóm nhiều người điên vẫn chưa có lời giải mã?
Bà Nguyễn Thị Chính, Bí thư chi bộ xóm 8 cho biết, từ xưa đến nay xóm 8 có nhiều người hóa điên không rõ nguyên nhân. Cũng vì vậy, có hàng loạt câu chuyện mê tín, hoang đường đã được thêu dệt xung quanh chuyện cái xóm nghèo, u ám này lại có nhiều người mắc bệnh tâm thần. Trong đó, có một câu chuyện được người dân truyền miệng nhau từ rất lâu: “Ngày xưa, các cụ có dựng một ngôi chùa trên một gò đất ở xóm 8, đến khi xây xong móng có đi rước tượng về. Nhưng khi rước tượng về tới đầu làng bị ngã đổ nên chuyển sang xây chùa ngay vị trí đó, nay là chùa ngã bây giờ.”
Từ câu chuyện đó, nhiều người địa phương tin rằng những người mắc bệnh tâm thần là bị "các ngài phạt", đời nào ở cái xóm 8 này cũng có người đang bình thường bỗng "bị ra dại...” Cũng chẳng biết thực hư thế nào nhưng năm nay tôi cũng gần 60 tuổi, lúc nào cũng thấy ở xóm này có rất nhiều người điên...”, bà Chính nói thêm.
Bà Thoi cùng với 2 cô con gái bị tâm thần đang ngóng trông đợi cậu con trai mắc bệnh tâm thần bỏ nhà đi mà chưa thấy về nhà.
Đại diện chính quyền xã, bà Phạm Thị Nga, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Tiên cho biết, xóm 8 là một trong những xóm nghèo nhất của xã, tình trạng người bị tâm thần ở xóm 8 đã xuất hiện từ lâu, đến nay số lượng người bị bệnh cứ tăng lên.
Theo bà Phạm Thị Nga, đối với những đối tượng bị tâm thần đủ điều kiện thì cán bộ chuyên môn xã hướng dẫn làm hồ sơ đề nghị hưởng hỗ trợ theo quy định của nhà nước và đồng thời rà soát đưa vào diện hộ nghèo để hưởng các chính sách tín dụng ưu đãi và các chính sách khác của nhà nước. Ngoài ra, chính quyền, các ban, ngành đoàn thể của xã cũng thường xuyên quan tâm và động viên thăm hỏi, cũng như ưu tiên mọi chế độ chính sách- xã hội đối với những người bị tâm thần.
"Hiện những hộ có người bị tâm thần hoàn cảnh hết sức khó khăn, đặc biệt là hộ gia đình bà Thoi và chị Đào thì hoàn cảnh éo le vô cùng, qua báo điện tử Dân Việt, chúng tôi rất mong những nhà hảo tâm, các cơ quan, đơn vị có điều kiện quan tâm, giúp đỡ...", bà Nga chia sẻ.
